کتاب مجموعه مقالات اخلاق اطلاعات و فضای مجازی مشتمل بر مقالاتی است که توسط چهرههای شاخص اخلاق اطلاعات مانند رافائل کاپورو، لوچانو فلوریدی، هرمان تاوانی، سوراج هونگلاداروم و... نوشته شدهاند و به تحلیل مسائل اخلاقی مربوط به تکنولوژی اطلاعات و فضای مجازی میپردازند.
درباره کتاب مجموعه مقالات اخلاق اطلاعات و فضای مجازی:
در گزینش مقالات کتاب حاضر سعی شده هم مباحث نظری پوشش داده شوند و هم مسائل عملی و کاربردی مورد توجه قرار گیرند. بر این اساس کتاب مجموعه مقالات اخلاق اطلاعات و فضای مجازی (Information Ethics and the Cyberspace) با دو مقاله دائرهالمعارفی از رافائل کاپورو آغاز میشود که بهترتیب کلیات اخلاق اطلاعات و اخلاق دیجیتال را معرفی میکنند، سپس با مقالاتی که صبغه نظری و فلسفی پررنگتری دارند ادامه مییابد.
کاپورو در مقاله «اخلاق اطلاعات» که مقاله اول کتاب حاضر است، سابقه تاریخی پرسشهای اخلاقی و مسائل روششناختی و علمی ناظر به اخلاق اطلاعات را مورد بحث قرار میدهد و در مقاله دوم با عنوان «اخلاق دیجیتال» به بررسی تأثیر تکنولوژیهای اطلاعات و ارتباطات دیجیتال بر جوامع و محیطهای کلان ما و مسائل اخلاقی مربوط به اینترنت و شبکههای اجتماعی میپردازد.
مقاله سوم این مجموعه «تکنولوژی اطلاعات و تکنولوژیهای خود» نام دارد. این مقاله از آثار مهم نظری و فلسفی کاپورو در زمینه اخلاق اطلاعات است. او در این مقاله با استفاده از مفهوم «تکنولوژیهای خود» که توسط میشل فوکو مطرح شده است، به تحلیل جنبههای اخلاقی تکنولوژی اطلاعات میپردازد.
در مقاله چهارم یعنی «اخلاق و سیاستگذاری عمومی در محیط دیجیتال» رافائل کاپورو (Rafael Capurro) به تشریح رویکرد اخلاقی به سیاستگذاری عمومی تکنولوژیهای دیجیتال میپردازد. او در این مقاله با استفاده از نظریات مطرح در سنتهای فلسفی کلاسیک (ارسطو) و مدرن (هابز، کانت) نسبت اخلاق و سیاستگذاری عمومی را به پرسش میگیرد.
مقاله پنجم کتاب با عنوان «هرگز دادههای واقعیات را وارد نکن!» قدری از مباحث نظری فاصله میگیرد و جنبه انضمامیتری پیدا میکند. کانون تمرکز این مقاله، حفاظت از حریم خصوصی کاربران در شبکههای اجتماعی است. کاپورو در این مقاله با استفاده از مفهوم «همبستگی سیاقمند» که توسط هلن نیسنباوم ارائه شده است مدلل میسازد که تعهد به آشکارسازی اطلاعات شخصی در شبکههای اجتماعی امری مطلق نیست و کاربر میتواند بسته به سیاقی که در آن به سر میبرد هویت واقعی خود را پنهان یا آشکار سازد.
عنوان مقاله ششم «رویکرد هرمنوتیکی کاپورو به اخلاق اطلاعات: اتوس در جامعه اطلاعاتی و تکوین انجلتیک» است که توسط تاداشی تاکنوچی نوشته شده است. نویسنده در این مقاله به تشریح رویکرد هرمنوتیکی کاپورو به اخلاق اطلاعات و علم انجلتیک میپردازد. این مقاله بر مفهوم «اتوس» در نزد کاپورو تمرکز دارد.
مقاله هفتم کتاب «اخلاق در فضای مجازی» نام دارد که توسط توماس زیگموند نوشته شده است. این مقاله به دو گروه از ایدهها میپردازد: یک گروه بر مضرات ناشی از فضای مجازی تمرکز میکند که متأثر از آراء کسانی مانند هانا آرنت، مارتین هایدگر، و ژان بودریار است و گروه دیگر بر مزایای ناشی از شرایط مجازی تأکید دارد که از آراء کسانی مانند رافائل کاپورو، هلن نیسنباوم، هانس موراوک و... سرچشمه گرفته است.
عنوان مقاله هشتم «اخلاق در سپهر اطلاعات» است که توسط یکی از پیشروان اخلاق اطلاعات، لوچانو فلوریدی، نوشته شده است. بهعقیده فلوریدی جامعه اطلاعاتی مسائل اخلاقیای را ایجاد میکند که پیچیدگی و ابعاد جهانیشان بهسرعت در حال گسترش است.
سامی کول، اُلیویه گلَسی و کلر بَله در مقاله نهم این مجموعه با عنوان «تأسیس اخلاق شبکههای اجتماعی فراسوی حریم خصوصی: دیدگاهی جامعهشناختی» میکوشند به مقوله حریم خصوصی که نوعاً امری فردی دانسته میشود، نگاهی جامعهشناسانه داشته باشند و اخلاق شبکههای اجتماعی آنلاین را فراتر از مسئله حریم خصوصی و مدیریت شخصی دادهها ببرند.
مقاله دهم که توسط سوراج هونگلاداروم، متفکر تایلندی، نوشته شده است «شکاف اطلاعاتی، جریان اطلاعات، و عدالت جهانی» نام دارد. بهعقیده هونگلاداروم بین کشورهای شمال و جنوب شکاف اطلاعاتی قابل توجهی وجود دارد و این امر برای رشد اقتصادی و توسعه پایدار در این کشورها مضر است. این شکاف اطلاعاتی توسط سلسلهای از جریانهای نابرابر و ناعادلانه اطلاعات بین کشورهای شمال و جنوب تشدید میشود
عنوان مقاله یازدهم «شکاف دیجیتال، معرفتشناسی، و عدالت جهانی» است که توسط هونگلاداروم نوشته شده است و میتوان آن را مکمل مقاله قبلی دانست. نویسنده شکاف دیجیتال را به معنای نابرابری میان کشورهای جهان در دسترسی به تکنولوژیهای اطلاعات و ارتباطات و از جمله اینترنت میداند.
در مقاله دوازدهم با عنوان «اطلاعات تراکنشی، کوکیهای اینترنتی، و دادهکاوی» هرمان تاوانی به بررسی تأثیرات گردآوری و تحلیل اطلاعات تراکنشی کاربران بر حریم خصوصی آنها میپردازد.
مقاله سیزدهم با عنوان «سکن؛ جنبهای کهن از فرهنگ ژاپن که مشتمل بر معانی اینترنت است»، به قلم ناکادا ماکوتو، حال و هوای نسبتاً متفاوتی دارد. سکن در فرهنگ ژاپنی، مجموعه نگرشهایی به جهان است که از آداب، اخلاق اجتماعی، معیارهای ارزشداوری، عقل متعارف، غایات زندگی، رفتارهای مطلوب، تخیلات مشترک درباره جهان، و نظایر آنها تشکیل شده است.
مقاله سیزدهم با عنوان «سکن؛ جنبهای کهن از فرهنگ ژاپن که مشتمل بر معانی اینترنت است»، به قلم ناکادا ماکوتو، حال و هوای نسبتاً متفاوتی دارد. سکن در فرهنگ ژاپنی، مجموعه نگرشهایی به جهان است که از آداب، اخلاق اجتماعی، معیارهای ارزشداوری، عقل متعارف، غایات زندگی، رفتارهای مطلوب، تخیلات مشترک درباره جهان، و نظایر آنها تشکیل شده است.
Author(s): رافائل کاپورو, Rafael Capurro, et. al.
Publisher: سوره مهر
Year: 1399
پیشگفتار
مقالات
اخلاق اطلاعات/ رافائل کاپورو
اخلاق دیجیتال/ رافائل کاپورو
تکنولوژی اطلاعات و تکنولوژیهای خود/ رافائل کاپورو
اخلاق و سیاستگذاری عمومی در محیط دیجیتال/ رافائل کاپورو
هرگز دادههای واقعیات را وارد نکن!/ رافائل کاپورو
رویکرد هرمنوتیکی کاپورو به اخلاق اطلاعات:
اِتوس در جامعه اطلاعاتی و تکوین انجلتیک/ تاداشی تاکنوچی
اخلاق در فضای مجازی؛ توماس زیگموند
اخلاق در سپهر اطلاعات؛ لوچانو فلوریدی
تأسیس اخلاق شبکههای اجتماعی فراسوی «حریم خصوصی»
دیدگاهی جامعهشناختی؛ سامی کول، اُلیویِه گلَسی، کلِر بَله
شکاف اطلاعاتی، جریان اطلاعات، و عدالت جهانی؛ سوراج هونگلاداروم
شکاف دیجیتال، معرفتشناسی، و عدالت جهانی؛ سوراج هونگلاداروم
اطلاعات تراکنشی، کوکیهای اینترنتی، و دادهکاوی؛ هرمان تاوانی
سِکِن؛ جنبهای کهن از فرهنگ ژاپن که مشتمل بر معانی اینترنت است؛ ناکادا ماکوتو
نواقص اخلاق اطلاعات؛ جان اُرلاندو
واژهنامه انگلیسی-فارسی