Pierwszy tom z nowej serii wydawniczej „Socialiter” powstającej we współpracy z Instytutem Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji UW. Publikacja dotycząca polityki publicznej w obszarze niepełnosprawności prezentuje w sposób kompleksowy główne rozwiązania systemowe dotyczące wsparcia dla osób niepełnosprawnych. Autorka najpierw odnosi się do samego zjawiska niepełnosprawności i kwestii terminologicznych, następnie przedstawia zagadnienia związane z orzekaniem o niepełnosprawności, dane dotyczące populacji osób z niepełnosprawnością w Polsce, a także instytucjonalny rozwój polskiego systemu wsparcia osób z niepełnosprawnościami od 1989 roku.
Podejmuje też niezwykle ważne kwestie związane z reprezentacją polityczną osób z niepełnosprawnościami oraz z dialogiem między władzami a środowiskiem społecznym, w tym ideę interwencji publicznej w obszarze niepełnosprawności.
Systematycznie zostały omówione konkretne obszary wsparcia publicznego dla osób z niepełnosprawnościami, w podziale na wsparcie o charakterze pieniężnym i niepieniężnym, a w obszarze niepieniężnym – na sfery prywatną i społeczną. Zaprezentowano też wybrane wyzwania związane z podejmowaniem interwencji publicznych w obszarze niepełnosprawności, takie jak m.in.: trudności związane ze złożonością systemu, kontrowersje wokół odpłatności za wsparcie, problematyka opiekunów osób z niepełnosprawnościami oraz zagadnienia dotyczące wpływu społecznego na podejmowanie interwencji publicznych. Wskazano również możliwe korekty instytucjonalne.
Do publikacji dołączony jest aneks obejmujący wybrane przepisy regulujące podstawowe zadania jednostek samorządu terytorialnego w obszarze niepełnosprawności oraz główne przepisy odnoszące się do omówionych obszarów wsparcia.
Author(s): Agnieszka Dudzińska
Series: Socialiter
Publisher: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Year: 2021
Language: Polish
City: Warsaw
Agnieszka Dudzińska. Niepełnosprawność jako obszar interwencji publicznej
Spis treści
Wstęp
ROZDZIAŁ 1
Osoba i jej niepełnosprawność
1.1. Czym jest niepełnosprawność?
1.2. Kwestie terminologiczne
1.3. Kontrowersje wokół definicji
ROZDZIAŁ 2
Etykieta „niepełnosprawny”
2.1. Cel i sposób klasyfikowania osoby jako niepełnosprawnej
2.2. Orzekanie rentowe
2.3. Orzekanie pozarentowe
2.4. Orzekanie o niepełnosprawności u dzieci
2.5. Orzekanie o niesamodzielności
2.6. Międzynarodowa klasyfikacja funkcjonalna – ICF
ROZDZIAŁ 3
Populacja osób z niepełnosprawnościami w Polsce
3.1. Podstawowe dane i sposób ich zbierania
3.2. Rodzaje niepełnosprawności
3.3. Struktura demograficzna
1. Dzieci z niepełnosprawnością
2. Dorośli
ROZDZIAŁ 4
Reprezentacja polityczna osób z niepełnosprawnościami
4.1. Idea reprezentacji
4.2. Kontekst ustrojowy
4.3. Dialog społeczny
4.4. Narzędzia instytucjonalne
4.5. Kto reprezentuje osoby z niepełnosprawnościami
4.6. Rozwój systemu
ROZDZIAŁ 5
Interwencja publiczna
5.1. Potrzeba działania władz publicznych
5.2. Aksjologia i podstawy prawne
5.3. Model interwencji publicznej
5.4. Realizatorzy i skarbonki
1. Samorządy
2. Programy rządowe
3. Organizacje pozarządowe
4. Fundusze celowe
5. Subwencja oświatowa
6. Środki unijne
ROZDZIAŁ 6
Obszary wsparcia publicznego
6.1. Zróżnicowane potrzeby
6.2. Główne świadczenia pieniężne
1. Renty
2. Świadczenie uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji
3. Zasiłek pielęgnacyjny
4. Świadczenia rodzinne dla niepracujących opiekunów
5. Ulga podatkowa
6. Dofinansowania z PFRON
6.3. Wsparcie niepieniężne w sferze prywatnej
1. Samodzielne zamieszkiwanie w otwartym środowisku, w tym z rodziną
2. Mieszkania chronione
3. Rodzinne domy pomocy
4. Miejsca całodobowe okresowego pobytu w dziennych ośrodkach wsparcia
5. Domy pomocy społecznej
6. Komercyjne domy opieki
6.4. Wsparcie niepieniężne w sferze społecznej
1. Przedszkole i szkoła
2. Studia
3. Praca
4. Działalność gospodarcza i rolnicza
5. Zakłady aktywności zawodowej
6. Warsztaty terapii zajęciowej
7. Ośrodki wsparcia, w tym środowiskowe domy samopomocy
ROZDZIAŁ 7
Wyzwania
7.1. Złożoność systemu
7.2. Odpłatność
7.3. Opiekunowie
7.4. Wpływ społeczny
7.5. Dalsze małe kroki
Wykaz skrótów
Aneks. Wybrane przepisy
1. Przepisy dotyczące zadań samorządów
1.1. Zadania samorządów z ustawy o pomocy społecznej
1.2. Zadania samorządów z ustawy o rehabilitacji
2. Przepisy dotyczące wsparcia niepieniężnego
2.1. Usługi opiekuńcze, specjalistyczne usługi opiekuńcze
2.2. Ośrodki wsparcia
2.3. Środowiskowe domy samopomocy
2.4. Warsztaty terapii zajęciowej
2.5. Zakłady Aktywności Zawodowej
2.6. Zakłady pracy chronionej
2.7. Rodzinne domy pomocy
2.8. Mieszkania chronione
2.9. Domy pomocy społecznej
2.10. Całodobowe placówki niepubliczne
Spis literatury cytowanej
Spis przywołanych aktów prawnych
Konstytucja
Akty prawa międzynarodowego
Ustawy
Rozporządzenia
Uchwały
Wyroki Trybunału Konstytucyjnego
Obwieszczenia i zarządzenia
Akty prawa miejscowego
Inne
Indeks nazwisk
Indeks terminów
