Text in Polish and English.
Tłumaczenie / Translation: Dominika Ciechanowicz, Urszula Chybowska.
The settlement in Janów Pomorski, identified with the historical emporium of Truso, described in Wulfstan's account from about 890 AD, was an important element of the Baltic economic area from the Viking Age (7th/8th – early 9th century). The settlement was situated on the Baltic and Slavic borderline and it served the longest communication watercourse of the Baltic Sea drainage basin: the Vistula river. It was also an important point in the trade network within the Baltic Sea basin. In literature, this type of harbour development of multiple functions connected with trade and crafts is called 'Port of Trade', 'Seehandelsplatz'; 'Emporia'; 'Central Place'.
The third volume of 'Truso Studies' / 'Studia nad Truso' is yet another publication of the Museum of Archaeology
and History in Elbląg devoted to the settlement in Janów Pomorski. I present here the results of excavation works in the harbour zone of the settlement, which I conducted in 1982-1991.
Osada w Janowie Pomorskim, identyfikowana z historycznym emporium Truso, wymienionym w sprawozdaniu Wulfstana z ok. 890 roku, stanowiła ważny element nadbałtyckiej strefy gospodarczej okresu wikińskiego (VII/VIII – początek XI w.). Położona na pograniczu osadnictwa bałtyjskiego i słowiańskiego, obsługiwała najdłuższy wodny ciąg komunikacyjny zlewiska Bałtyku – Wisłę i była ważnym punktem w sieci powiązań handlowych basenu Morza Bałtyckiego. Ten typ założenia portowego o różnorodnej funkcji związanej z handlem i rzemiosłem określany jest w literaturze przedmiotu jako 'Port of Trade'; 'Seehandelsplatz'; 'Emporia'; 'Miejsce Centralne'.
Trzeci tom 'Studiów nad Truso' to kolejna publikacja naukowa Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Elblągu dotycząca osady w Janowie Pomorskim. Prezentuję tu wyniki badań wykopaliskowych strefy portowej osady, które przeprowadziłem w latach 1982- 1991.
Author(s): Marek Franciszek Jagodziński
Series: Studia nad Truso / Truso Studies, 3, 1
Publisher: Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Elblągu
Year: 2017
Language: Polish, English
Pages: 324
City: Elbląg
Przedmowa / Foreword / 10
WPROWADZENIE – OKOLICZNOŚCI ODKRYCIA, POŁOŻENIE, METODYKA BADAŃ, LOKALIZACJI WYKOPÓW I SIATKI AROWEJ / 16
INTRODUCTION – DISCOVERY CIRCUMSTANCES, LOCATION, TRENCHES AND ARE NET LOCALIZATION, RESEARCH METHODOLOGY / 16
1. OCENA WARTOŚCI POZNAWCZEJ ŹRÓDEŁ / 23
1. EVALUATION OF THE SOURCE COGNITIVE VALUE / 23
2. OBIEKTY ODKRYTE W STREFIE PORTOWEJ I SPOSÓB ICH PUBLIKACJI / 28
2. OBJECTS FOUND IN THE HARBOUR ZONE AND THE METHOD OF PUBLICATION / 28
2.1. PIERWSZY KOMPLEKS WYKOPÓW - RELIKTY BUDYNKÓW I ICH WYPOSAŻENIA / 29
2.1. FIRST GROUP OF TRENCHES - BUILDING AND EQUIPMENT RELICS / 29
2.1.1. BUDYNKI NR I–IV / 29
2.1.1. BUILDINGS NUMBER I–IV / 29
2.1.1.1. ARTEFAKTY ODKRYTE W BUDYNKACH NR I–IV / 37
2.1.1.1. ARTIFACTS DISCOVERED WITHIN BUILDINGS NUMBER I–IV / 35
2.2. DRUGI KOMPLEKS WYKOPÓW - RELIKTY BUDYNKÓW I ICH WYPOSAŻENIA, ZNALEZISKA MASOWE / 41
2.2. SECOND GROUP OF TRENCHES - BUILDING AND EQUIPMENT RELICS, MASS FINDINGS / 40
2.2.1. BUDYNEK NR V ORAZ BUDYNEK GOSPODARCZY NR VI / 52
2.2.1. BUILDING NUMBER V AND OUTHOUSE NUMBER VI / 49
2.2.1.1. ARTEFAKTY ODKRYTE W BUDYNKACH NR V-VI / 55
2.2.1.1. ARTIFACTS DISCOVERED WITHIN BUILDINGS NUMBER V-VI / 54
2.2.2. POZOSTAŁOŚCI ZAGRODY ZAMKNIĘTEJ - BUDYNEK NR VII ORAZ BUDYNKI GOSPODARCZE I WIATA / 60
2.2.2. REMNANTS OF A CLOSED FARM – BUILDING NUMBER VII WITH OUTHOUSES AND A SHED / 58
2.2.2.1. ARTEFAKTY ODKRYTE W BUDYNKU NR VII / 68
2.2.2.1. ARTIFACTS DISCOVERED WITHIN BUILDING NUMBER VII / 63
2.2.3. BUDYNEK NR VIII / 78
2.2.3. BUILDING NUMBER VIII / 74
2.2.3.1. ARTEFAKTY ODKRYTE W BUDYNKU NR VIII / 78
2.2.3.1. ARTIFACTS DISCOVERED WITHIN BUILDING NUMBER VIII / 74
2.2.4. BUDYNEK NR IX / 79
2.2.4. BUILDING NUMBER IX / 77
2.2.4.1. ARTEFAKTY ODKRYTE W BUDYNKU NR IX / 79
2.2.4.1. ARTIFACTS DISCOVERED WITHIN BUILDING NUMBER 9 / 78
2.2.5. FRAGMENTY BUDYNKÓW ODKRYTE W SONDAŻU 'I' I 'J' / 80
2.2.5. FRAGMENTS OF BUILDINGS FOUND IN TRIAL TRENCH 'I' / 78
2.3. PRÓBA OKREŚLENIA KONSTRUKCJI BUDYNKÓW / 82
2.3. ATTEMPT OF DETERMINING THE BUILDINGS' FUNCTIONS AND CONSTRUCTION / 79
2.4. TRZECI KOMPLEKS WYKOPÓW - RELIKTY ŁODZI / 86
2.4. THE THIRD TRENCH COMPLEX – BOAT RELICS / 83
2.4.1. ŁÓDŹ NR 1 ORAZ POZOSTAŁOŚCI ŁODZI NR 2-9 / 88
2.4.1. BOAT NUMBER 1 AND REMNANTS OF BOATS NUMBER 2–9 / 85
2.4.2. PRÓBA OKREŚLENIA KONSTRUKCJI JEDNOSTEK / 91
2.4.2. ATTEMPT OF DETERMINING THE VESSELS' CONSTRUCTION / 90
2.5. INNE OBIEKTY / 96
2.5. OTHER OBJECTS / 96
3. ELEMENTY PORZĄDKUJĄCE PRZESTRZEŃ STREFY PORTOWEJ / 98
3. ELEMENTS GIVING ORDER TO THE HARBOUR ZONE AREA / 98
3.1. RÓW GRANICZNY / 98
3.1. BOUNDARY DITCHES / 98
3.2. CIEK WODNY / 98
3.2. WATERCOURSES / 98
3.3. BASENY PORTOWE / 99
3.3. HARBOUR BASINS / 99
4. STRATYGRAFIA STREFY PORTOWEJ / 101
4. HARBOUR ZONE STRATIGRAPHY / 101
5. CHRONOLOGIA / 103
5. CHRONOLOGY / 103
6. FAZY ROZWOJU / 108
6. DEVELOPMENT PHASES / 108
7. KATALOG / 114
7. CATALOGUE / 114
8. PLANIGRAFIE / 275
8. PLANIGRAPHY / 275
BIBLIOGRAFIA / 317
REFERENCE / 317
