De kleur van mijn eiland: Aruba, Bonaire, Curaçao. Ideologie en schrijven in het Papiamentu sinds 1863, Deel I: Geschiedschrijving

This document was uploaded by one of our users. The uploader already confirmed that they had the permission to publish it. If you are author/publisher or own the copyright of this documents, please report to us by using this DMCA report form.

Simply click on the Download Book button.

Yes, Book downloads on Ebookily are 100% Free.

Sometimes the book is free on Amazon As well, so go ahead and hit "Search on Amazon"

Op de drie Nederlands-Caraïbische eilanden, Aruba, Bonaire en Curaçao, wordt een eigen creoolse taal gesproken, het Papiamentu (of Papiamento). Sinds de jaren rond de afschaffing van de slavernij, in 1863, worden ook de eerste teksten in deze taal gepubliceerd. Daartoe behoren verhalen, romans, gedichten, essays, pamfletten, liederen, dialogen en toneelteksten, die met weidse uitleg als 'literatuur' werden of worden aangeduid. Hierin staat centraal hoe de bewoners van de eilanden naar zichzelf, elkaar, hun belaste verleden en naar buitenstaanders uit de westerse wereld keken en kijken. Deze teksten zijn daarmee een weerspiegeling van de sentimenten en ideologieën in de eilandsamenlevingen van Aruba, Bonaire en Curaçao. De aanvankelijke waardering voor de westerse, blanke beschaving verandert langzaam in scherpe kritiek op en verzet tegen de invloed van die wereld op de eilanden. De etnische lading hiervan heeft de laatste honderd jaar naar binnen en buiten tot heftige tegenstellingen geleid. In deze conflicten hebben Nederland en het Nederlands een wisselende rol gespeeld. Deze geschiedschrijving en de anthologie tonen beide ruimschoots al deze ontwikkelingen, vooral ook door de ruime keuze uit teksten van Pierre Lauffer, Elis Juliana, Nydia Ecury, Cola Debrot, Henry Habibe, Carel de Haseth, May Henriquez, Frank Martinus Arion, Luis H. Daal, Ernesto Rosenstand, Jules de Palm en Tip Marugg. Hiermee wordt voor het eerst deze gedachtewereld toegankelijk gemaakt voor een Nederlands publiek. Al deze auteurs kijken heel verschillend naar hun eiland, maar allen hebben een uitgesproken beeld van, in overdrachtelijke zin, 'de kleur van mijn eiland'. Deze twee boeken bieden daarom een bijzonder, veelkleurig schouwspel van drie Caraïbische eilanden.

Author(s): Aart G. Broek
Series: Caribbean Series 25
Publisher: KITLV Uitgeverij
Year: 2006

Language: Dutch
Pages: ix,337
City: Leiden

Inleiding 1

I. De verspreiding van verlichting en beschaving 9
De verheffing van het volk (I) 11
De gezegende pers 17
Vergeef ons Papiamentu 21
Ter gelegenheid van 24
Himno di Kòrsou 27
Palabra kla: heldere taal 32
’n Wereld van goed 39
De duivel en Maria op een trailer 44

II. Een katholiek beschavingsoffensief 53
Bedreiging van macht 54
Literatuuropvatting 58
De verheffing van het volk (II ) 59
Retoquenan español 62
Tendensromans 66
Het erfgoed van Booker T. Washington 72
Alternatieven 74
Een verloren zaak 80

III. In de schaduw van de geschreven literatuur 91
Nederland(s) als norm 93
Tegenwicht in het Papiamentu 96
Pleidooien voor volksuitingen 99
Volksliteratuur 103
Motivatie 107
Beperkte voorspraak 115
Hedendaags prestige 124


IV. De verovering van de eilanden 129
Sociale hergroepering 132
Europees-Nederlandse oriëntatie 136
Blank normbeeld 137
Creolisering 139
Secularisering 142
Bouwstenen 149
Verenigd in spirit en spiritualiën 155
Afro-Antilliaanse heroriëntatie (I) 160
De aarde van de traditionele literatuur 172
Afro-Antilliaanse heroriëntatie (II ) 176
Bewerking van westerse woorden 184

V. Gevestigden en buitenstaanders 189
Viva la revolución 191
Herijking 193
Gebonden aan onafhankelijkheid 199
Afbraak van een boegbeeld 204
Di-nos-e-ta (I) 210
Erkenning, vrijheid en respect (I) 215
Recht de rug van de watapana 224
Erkenning, vrijheid en respect (II ) 229
Muhé, unda b’a keda? 234
Creolisering: een veelkleurig schilderij 239
Di-nos-e-ta (II ) 257
Het weerstaan van machteloosheid 268
De teloorgang van idealen 281
Elogio di Papiamentu/o 285

Bibliografie 291
Register 331